Công nghệ AI hô biến ước mơ thành sự thật

“Cỗ máy thời gian” giúp kết nối với tương lai

Giờ đây, AI đã giúp nâng cao năng suất và hiệu quả công việc, trở thành “trợ thủ” đắc lực của người lao động trong nhiều công đoạn, tạo ra nhiều cơ hội việc làm và những cách thức tiếp cận mới, đồng thời cũng tạo ra những nguy cơ, thách thức. Trước sự phát triển như vũ bão và những ứng dụng sâu rộng của AI trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt sau sự xuất hiện của chatbot Chat GPT đình đám, ngày càng có nhiều lo ngại rằng công nghệ AI tạo sinh (AI Generative) có thể “cướp đi” việc làm của con người. Nhưng ở chiều ngược lại nhờ công nghệ AI như một “cỗ máy thời gian” giúp người dùng có một cái nhìn chân thật và toàn diện với công việc mình lựa chọn cho tương lai.

Nhờ ứng dụng AI, các bạn học sinh được thấy hình ảnh của mình trong nghề nghiệp mơ ước. Mới đây, biểu cảm phấn khích và hồn nhiên của các em chia sẻ trên mạng xã hội khiến cộng đồng mạng tan chảy vì quá đáng yêu. “Đây mới là cách sử dụng AI đúng đắn! Hãy để những đứa trẻ nhìn thấy ước mơ của mình trở thành hiện thực”, một tài khoản Instagram chia sẻ đoạn video ngắn ghi lại khoảnh khắc xúc động trong một lớp học.

Trong một lớp học, giáo viên đã hỏi từng học sinh về ước mơ tương lai. Có bạn mơ ước làm luật sư, có bạn muốn trở thành ngôi sao, vận động viên. Ngay khi nói ra công việc mà bản thân mong muốn, màn hình chiếu trong lớp đã hiện lên hình ảnh “phiên bản tương lai” của chính các em học sinh – khuôn mặt thân quen của các cô cậu học trò nhỏ được “hô biến” trưởng thành, trong dáng vẻ chững chạc của những nghề vừa trình bày. Những hình ảnh không chỉ đơn thuần mô tả nghề nghiệp mà còn ghép gương mặt của từng em vào những bộ đồng phục, bối cảnh sống động. Biểu cảm các em thay đổi từ ngỡ ngàng đến phấn khích rồi vỡ òa hạnh phúc khi được “gặp” chính mình trong tương lai.

Không chỉ gây trầm trồ trong lớp học, khoảnh khắc đáng yêu này cũng “chiếm sóng” trên mạng xã hội. “Biểu cảm của những đứa trẻ thật sự quá đáng yêu”, “Một ứng dụng ý nghĩa và tích cực của AI”…, nhiều bình luận thể hiện sự xúc động.

Có người cũng cho rằng AI không chỉ là công cụ khô khan phục vụ năng suất, mà còn có thể trở thành “cây đũa thần”, chạm đến những điều mơ mộng nhất của con người, nhất là trẻ nhỏ, qua đó cổ vũ tinh thần, tiếp thêm “lửa” để chính các em biến ước mơ của mình trở thành sự thật vào một ngày không xa.

Chọn ngành chọn nghề trong thời đại bùng nổ Trí tuệ nhân tạo và robot

Trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là sự tác động mạnh mẽ của AI và robot, câu hỏi về những ngành nghề có khả năng bị AI/robot thay thế đang là vấn đề nóng hổi và được nhiều thí sinh quan tâm. Cùng với sự phát triển và ngày càng phổ biến của AI, sẽ có những ngành nghề dần biến mất và đồng thời nhiều công việc mới ra đời. Những công việc “yêu cầu độ chính xác cao”, “thao tác giản đơn, dễ dàng thực hiện theo hướng dẫn”, “có thể tính toán dựa trên việc hệ thống hóa” là những ngành nghề có nhiều khả năng biến mất.

Hiện nay, một số ngành nghề truyền thống như: thu cước, bưu tá, tiếp thị qua Điện thoại, trực tổng đài, công nhân dệt may, làm vườn, thư ký, đánh máy và nhập dữ liệu, đang có dấu hiệu đi xuống do sự thay đổi của công nghệ và quy trình sản xuất kinh doanh hiện đại. Tuy nhiên, để bỏ hẳn một nghề còn phải mất một thời gian khá dài.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 với sự ra đời nhiều hơn của các công cụ AI, thị trường lao động sẽ thay đổi, tất cả các ngành nghề và lĩnh vực xã hội đều ứng dụng công nghệ hóa, hiện đại hóa, lao động muốn giữ vững công việc phải thành thạo một kỹ năng chuyên môn nhất định, lao động giản đơn dần ít cơ hội việc làm và bị đào thải. Tuy nhiên, cần hiểu các công cụ AI này là để hỗ trợ công việc, vì công nghệ được phát triển nhằm phục vụ cuộc sống loài người và xã hội, như ChatGPT có thể thay thế một số công việc đơn giản cần nhìn ở góc độ tích cực.

Vấn đề quan trọng nhất của nghề nghiệp tương lai chính là phải chọn nghề phù hợp với khả năng bản thân, thị trường lao động để phát triển theo xu thế hội nhập và tiến đến cách mạng công nghiệp 4.0. Người nào muốn làm việc có thu nhập cao đều phải đầu tư về kiến thức, kỹ năng nghề và thái độ lao động.

Mỗi người có cá tính, sở thích, đam mê và khả năng khác nhau, sự kỳ vọng vào tương lai cũng sẽ khác nhau nên việc chọn con đường tiến thân sẽ không giống nhau. Mỗi em học sinh phải dành thời gian làm tốt việc chọn nghề, chọn ngành học, chọn trường để thật sự khi qua đào tạo có đủ năng lực phù hợp để hành nghề, sẽ tự tin bước vào thị trường lao động, không lo thất nghiệp.

Lựa chọn ngành nghề ít ứng dụng AI là suy nghĩ của Nguyễn Việt Bảo Châu, sinh viên ngành Quản lý giáo dục – Đại học Sư phạm Hà Nội. Theo Bảo Châu, quyết định chọn nghề sư phạm là ước mơ từ nhỏ của bản thân. Quan trọng hơn,đây cũng là nghề ít bị ảnh hưởng bởi AI nhất. Sư phạm là ngành đòi hỏi sự tương tác trực tiếp, thường xuyên giữa giáo viên và học sinh để có thể truyền thụ kiến thức một cách tốt nhất.

Việc truyền thụ kiến thức không đơn giản chỉ là người nói, người nghe để AI có thể thay thế mà việc trao đổi cần có sự gắn kết, thấu hiểu mới đạt được hiệu quả. Đồng thời, AI không thể mô phỏng hoàn hảo quá trình trẻ em phát triển kỹ năng xã hội và cảm xúc thông qua việc tương tác với người lớn và bạn bè. Chúng cũng không thể cung cấp đánh giá và phản hồi liên tục dựa trên kết quả học tập và quan sát hành vi của học sinh như con người thực.

“Bởi vậy, AI có thể hỗ trợ trong việc cung cấp kiến thức và tối ưu hóa quá trình học tập cho cả giáo viên và học sinh, nhưng không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc phát triển toàn diện cho trẻ em”, Bảo Châu bày tỏ.