Doanh nghiệp đón cơ hội từ thương mại điện tử để bứt phá xuất khẩu

Trong bối cảnh kinh tế thế giới liên tục biến động, TMĐT không chỉ là xu thế tất yếu mà còn trở thành hạ tầng thương mại mới, đưa hàng hóa vượt biên giới một cách nhanh chóng, giảm chi phí và nâng cao khả năng tiếp cận thị trường quốc tế.

Ảnh minh họa

Chia sẻ tại Diễn đàn Toàn cảnh TMĐT và TMĐT xuyên biên giới, bà Nguyễn Thị Hoài An, Phó Chủ tịch Liên minh TMĐT xuyên biên giới toàn cầu (ACBC Global), Chủ tịch ACBC Việt Nam, khẳng định TMĐT xuyên biên giới chính là “cánh tay nối dài” của toàn cầu hóa, nơi sản phẩm và giá trị được lưu thông không biên giới. Theo bà, với quy mô thị trường gần 800 tỷ USD và tốc độ tăng trưởng trên 30% mỗi năm, đây là thời khắc vàng để doanh nghiệp Việt Nam tăng tốc, đặc biệt khi quốc gia sở hữu nhiều lợi thế chiến lược như vị trí địa lý thuận lợi, nguồn nguyên liệu phong phú, lực lượng lao động trẻ và tốc độ chuyển đổi số nhanh.

Quan điểm này nhận được sự đồng thuận từ nhiều lãnh đạo quốc tế. Ông Nick Chai, Chủ tịch ACBC Malaysia, cho rằng Việt Nam hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm TMĐT xuyên biên giới của khu vực. Trong khi đó, ông Xiao Qiuli, Tổng Giám đốc Công ty TNHH TMĐT Mua sắm Toàn cầu Quảng Đông (GGBingo), đưa ra dẫn chứng từ Trung Quốc – quốc gia đạt 2,71 nghìn tỷ nhân dân tệ kim ngạch TMĐT xuyên biên giới năm 2024 nhờ phát triển logistics, kho ngoại quan và nền tảng công nghệ hiện đại. Theo ông, doanh nghiệp Việt cần tận dụng mô hình này, đồng thời chuyển dịch từ OEM (sản xuất cho thương hiệu khác) sang D2C (tự sản xuất, xây dựng thương hiệu) để hình thành giá trị “Made in Vietnam” vững chắc trên thị trường quốc tế.

Ông Young Liu, Giám đốc quốc gia Alibaba.com tại Việt Nam, nhấn mạnh rằng Việt Nam đang nổi lên mạnh mẽ trên bản đồ thương mại toàn cầu nhờ tinh thần khởi nghiệp năng động và đội ngũ nhân sự chất lượng. Trong năm 2025, Alibaba.com sẽ tập trung hỗ trợ doanh nghiệp Việt trên ba phương diện chính: triển khai công cụ số và Trí tuệ nhân tạo để nâng cao hiệu suất, mở rộng chuỗi cung ứng toàn cầu và tăng cường quảng bá các ngành hàng xuất khẩu chủ lực. Những chiến lược này được kỳ vọng sẽ trở thành bệ phóng giúp doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu qua TMĐT trong thời gian tới.

Để biến những lợi thế tiềm năng thành hiện thực, công nghệ được xem là yếu tố cốt lõi. Ông Phí Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Tin học Thành phố Hồ Chí Minh, khẳng định rằng công nghệ chính là “đòn bẩy” then chốt giúp doanh nghiệp gia tăng năng lực cạnh tranh. Trong bối cảnh công nghệ phát triển thần tốc và môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh, chuyển đổi số không còn là lựa chọn mà đã trở thành điều kiện tiên quyết, đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Ông Tuấn nhấn mạnh rằng, dù còn nhiều thách thức như chi phí cao, yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn xanh và áp lực đổi mới công nghệ, doanh nghiệp vẫn phải xây dựng một chiến lược chuyển đổi toàn diện dựa trên bốn trụ cột: con người, dữ liệu, quy trình và công nghệ. Chỉ khi làm chủ được công nghệ, doanh nghiệp Việt mới đủ sức chinh phục các thị trường lớn và gia nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thực tế cho thấy, những doanh nghiệp tận dụng tốt kênh TMĐT đã đạt được thành công bước đầu. Thông qua chương trình Shopee International Platform (SIP), đã có hơn 350.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam tham gia xuất khẩu trực tuyến. Nhờ vào hệ sinh thái logistics, thanh toán và chăm sóc khách hàng tích hợp sẵn, nhiều hộ kinh doanh có thể “ngồi một nơi, bán hàng toàn cầu”. Điều này chứng tỏ rằng công nghệ, nếu được tận dụng đúng cách, sẽ là công cụ để rút ngắn khoảng cách giữa doanh nghiệp Việt với thị trường thế giới.

Ngoài ra, việc đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, minh bạch nguồn gốc xuất xứ, cùng với việc đạt được các chứng nhận uy tín, cũng là yếu tố quyết định tạo dựng niềm tin nơi người tiêu dùng toàn cầu. Doanh nghiệp Việt cần coi công nghệ không chỉ là công cụ sản xuất, mà còn là nền tảng quản lý chất lượng, marketing và xây dựng thương hiệu bền vững.

Mở rộng biên giới số – hướng đi bền vững cho hàng Việt

Trong hành trình vươn ra thế giới, ASEAN đang nổi lên như một thị trường đầy tiềm năng. Đây hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ tư của Việt Nam với kim ngạch đạt 37 tỷ USD năm 2024, đồng thời được dự báo có quy mô TMĐT 330 tỷ USD vào năm 2025. Với đặc điểm là khu vực năng động, sức mua gia tăng và gần gũi về văn hóa, ASEAN trở thành “biên giới số” lý tưởng cho các doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã và hộ kinh doanh.

Bên cạnh ASEAN, nhiều cánh cửa khác cũng đang rộng mở. Ở châu Âu, sàn TMĐT Miss Linh, do người gốc Việt sáng lập tại Hà Lan năm 2023, hiện đang hỗ trợ hơn 25 thương hiệu thực phẩm Việt Nam thâm nhập thị trường. Tuy nhiên, để thành công, doanh nghiệp phải tuân thủ những tiêu chuẩn khắt khe về an toàn và chất lượng mà châu Âu đặt ra.

Tại Trung Quốc, thị trường tỷ dân mà bất kỳ nhà xuất khẩu nào cũng mong muốn tiếp cận, các yêu cầu về tiêu chuẩn ngày càng cao. Ông Chen Jia, chuyên gia thuộc Ủy ban Xúc tiến lâm nghiệp và môi trường Trung Quốc, lưu ý rằng Chứng nhận PEOP, ứng dụng công nghệ số như QR code và AI, đang trở thành “tấm hộ chiếu xanh” giúp nông sản Việt nâng cao giá trị và tiếp cận hiệu quả người tiêu dùng. Cà phê, hạt điều, sầu riêng, thanh long của Việt Nam, khi gắn nhãn PEOP, sẽ dễ dàng xây dựng hình ảnh cao cấp và củng cố niềm tin trên các sàn TMĐT.

Đầu tư vào logistics quốc tế và đào tạo nhân lực TMĐT xuyên biên giới cũng được xem là chìa khóa để hàng Việt vươn xa. Không chỉ cần sản phẩm tốt, mà còn phải có hạ tầng logistics hiệu quả và nguồn nhân lực am hiểu thị trường quốc tế, doanh nghiệp mới có thể duy trì lợi thế lâu dài. Khi kết hợp đầy đủ các yếu tố này, TMĐT xuyên biên giới sẽ không chỉ là kênh xuất khẩu, mà còn là chiến lược dài hạn để hàng Việt Nam khẳng định thương hiệu trên thị trường toàn cầu.

TMĐT xuyên biên giới đang mở ra một giai đoạn phát triển mới cho doanh nghiệp Việt Nam. Đây không chỉ là cơ hội để gia tăng xuất khẩu mà còn là bước đệm để nâng tầm thương hiệu quốc gia. Trong “thời khắc vàng” này, nếu biết tận dụng công nghệ, chuẩn hóa sản phẩm, mở rộng thị trường và đầu tư vào logistics, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể bứt phá, chinh phục thị trường toàn cầu và góp phần đưa hàng hóa Việt vươn xa, bền vững.