Làm sao để không bị bỏ lại?

Muốn Việt Nam đi xa trong cuộc đua AI, chúng ta phải đi cùng nhau

Trí tuệ nhân tạo không còn là xu hướng công nghệ xa vời, mà đang định hình lại trật tự phát triển toàn cầu. Từ sản xuất, giáo dục, y tế cho đến quốc phòng, AI đang trở thành nền tảng mới thúc đẩy năng suất, đổi mới sáng tạo và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Việt Nam với mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045 đã xác định rõ vai trò chiến lược của AI thông qua Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, trong đó nhấn mạnh AI là một trong những động lực then chốt của mô hình tăng trưởng mới.

Tuy nhiên, để không bị bỏ lại phía sau trong làn sóng chuyển đổi toàn cầu, Việt Nam không thể đi một mình. Thúc đẩy AI không chỉ là bài toán kỹ thuật, mà còn là thước đo cho sự đồng lòng của toàn hệ sinh thái – từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp đến khối học thuật và cộng đồng sáng tạo. “Chúng ta đi sau, nhưng hoàn toàn có thể đi nhanh hơn, thậm chí đi trước, nếu chúng ta đi cùng nhau,” ông Trương Gia Bình – Chủ tịch Tập đoàn FPT – nhấn mạnh tại lễ ra mắt Liên minh AI Âu Lạc.

Tinh thần này đang được hiện thực hóa bằng những hành động cụ thể. Một trong những thành tựu nổi bật gần đây là việc thành lập Liên minh AI Âu Lạc – nơi quy tụ hơn 20 tổ chức đầu ngành nhằm cùng nhau chia sẻ dữ liệu, kinh nghiệm triển khai và xây dựng các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) thuần Việt.

Bên cạnh đó, một vài doanh nghiệp như FPT cũng đang có những khoản đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng khi xây dựng AI Factory – trung tâm siêu máy tính tích hợp hàng nghìn GPU, được triển khai với sự hợp tác của các đối tác quốc tế như NVIDIA và ASUS. Đáng chú ý, FPT AI Factory đã tích hợp các máy chủ ASUS ESC N8-E11, sử dụng bộ xử lý Intel® Xeon® Scalable Thế hệ 5 và GPU NVIDIA H100 Tensor Core, cấu hình tiên tiến hàng đầu hiện nay trong lĩnh vực AI.

Theo số liệu mới nhất (tháng 6/2025) từ tổ chức TOP500, AI Factory do FPT vận hành tại Việt Nam đứng thứ 38 trong số những siêu máy tính mạnh nhất thế giới, qua đó lần đầu tiên đưa Việt Nam vào nhóm 15 quốc gia AI hàng đầu. Với nền tảng này, mọi tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân tại Việt Nam đều có thể chủ động phát triển AI phù hợp, tạo lợi thế cạnh tranh riêng và thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, tăng cường thúc đẩy AI có chủ quyền tại Việt Nam.

Nhân lực là nòng cốt cho sự phát triển quốc gia

Dù sở hữu hạ tầng mạnh đến đâu, công nghệ AI chỉ có thể phát huy hiệu quả nếu được vận hành và cải tiến bởi những con người có năng lực thực sự. Đây cũng là một trong những định hướng quan trọng trong Nghị quyết 57-NQ/TW – xác định phát triển trí tuệ nhân tạo phải đi đôi với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, có tư duy mới, kỹ năng mới và khả năng làm chủ công nghệ cốt lõi.

Không chỉ dừng lại ở việc tăng số lượng kỹ sư, nhu cầu hiện nay là phải xây dựng đội ngũ nhân lực có kiến thức sâu về toán học, thuật toán, dữ liệu, cũng như hiểu rõ về đạo đức công nghệ và có khả năng phối hợp đa ngành. “Trí tuệ Việt phải là nền tảng, và để làm được điều đó, giáo dục phải gắn liền với thực tiễn. Sinh viên cần tham gia các dự án lớn, quốc tế, để trưởng thành và trở thành những chuyên gia hàng đầu,” PGS.TS Huỳnh Đăng Chính, Phó Giám đốc Đại học Bách Khoa Hà Nội, chia sẻ.

Cùng tinh thần đó, TS. Lê Trường Tùng – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT – nhấn mạnh rằng lực lượng “kỹ sư 57” không chỉ cần kiến thức công nghệ, mà quan trọng hơn là kỹ năng thực tiễn để tham gia công cuộc chuyển đổi số quốc gia – trong các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, tổ chức – những nơi đang và sẽ chuyển đổi mạnh mẽ trong thời gian tới.

Nhiều trường đại học tại Việt Nam đang chủ động xây dựng chương trình đào tạo gắn với thực tiễn và liên minh học thuật nhằm chuẩn hóa nguồn nhân lực AI. Trong khuôn khổ Diễn đàn phát triển nhân lực tháng 5/2025, một số trường đại học và học viện lớn đã ký kết thành lập Liên minh nhân lực chiến lược thực thi Nghị quyết 57-NQ/TW, hướng tới mục tiêu đào tạo thế hệ kỹ sư 57 – những người am hiểu công nghệ và sẵn sàng đảm nhiệm các nhiệm vụ chuyển đổi số quy mô quốc gia.

Laptop AI – Hành trang không thể thiếu trong kỷ nguyên vươn mình

Cùng với hạ tầng và nhân lực, thiết bị đầu cuối – đặc biệt là máy tính cá nhân – đang trở thành cầu nối quan trọng để AI đi vào đời sống thường nhật. Theo báo cáo mới nhất từ IDC khu vực châu Á – Thái Bình Dương, AI PC được dự báo sẽ chiếm 20% tổng lượng máy tính xuất xưởng trong năm 2025 và tăng mạnh lên 60% vào năm 2027.

Các hệ thống bán lẻ lớn tại Việt Nam cũng ghi nhận sự chuyển dịch rõ rệt trong hành vi người dùng. Đại diện hệ thống CellphoneS cho biết lượng quan tâm đến các dòng laptop AI đã tăng mạnh trong thời gian qua. Trong khi đó, đại diện hệ thống Phong Vũ tiết lộ tỷ lệ lớn các bạn trẻ đặt ra câu hỏi về AI khi chọn mua laptop. Thực tế, kể từ khi ASUS công bố mẫu Vivobook S15 đạt chuẩn Copilot+PC đầu tiên tại Việt Nam vào tháng 7/2024, thị phần laptop AI chạy Windows tại Việt Nam đã tăng tới 5 lần.

Điểm khác biệt của laptop AI là sự có mặt của NPU (Neural Processing Unit) – bộ xử lý chuyên biệt nhằm tăng tốc các tác vụ AI và hỗ trợ tác vụ công việc và học tập. Ngoài ra, do dựa trên nền tảng những con chip tiên tiến nhất như Intel Core Ultra, AMD Ryzen AI và Qualcomm Snapdragon X, laptop AI còn mang tới nhiều lợi ích thiết thực như hiệu năng mượt mà hơn, thời lượng pin lâu hơn và bảo mật tăng cường.

ASUS hiện đang là thương hiệu dẫn đầu thị phần laptop Copilot+ PC tại Việt Nam, sở hữu đa dạng các dòng sản phẩm laptop AI mỏng nhẹ, pin lâu như Zenbook 14 (nền tảng AMD Ryzen AI 300 mới nhất), Zenbook A14 (laptop AI siêu nhẹ chỉ 980g và pin lâu tới 28 giờ xem video online) hay Vivobook S16 (Copilot+PC với mức giá dễ tiếp cận nhất). ASUS còn sở hữu các dòng máy ROG, TUF và ASUS Gaming, một vài trong số đó sử dụng GPU NVIDIA RTX 50-Series mạnh mẽ nhằm phục vụ cho việc nghiên cứu, huấn luyện mô hình AI chuyên sâu.

Không dừng lại ở sản phẩm, hãng cũng chủ động phổ cập AI đến người dùng đại chúng thông qua việc triển khai chuỗi ASUS AI Innovation Hub và ASUS Exclusive Store tại Việt Nam. Tại đây, người dùng có thể trực tiếp trải nghiệm các tính năng AI mới nhất trên laptop AI, tìm hiểu cách AI hỗ trợ công việc và học tập, cũng như nhận tư vấn từ đội ngũ chuyên gia để lựa chọn thiết bị phù hợp với nhu cầu trong kỷ nguyên số.

“Điều thực sự quan trọng với chúng tôi là giúp người dùng có thể tiếp cận và tận dụng được những giá trị mà công nghệ mới mang lại. Đó là lý do từ năm 2024, chúng tôi đã đẩy mạnh đầu tư vào trải nghiệm thực tế ở thị trường Việt, từ việc tăng số lượng máy mẫu tại các cửa hàng nhà phân phối trên toàn quốc, đến việc hợp tác cùng các đối tác mở rộng những không gian tập trung nâng cao trải nghiệm tại các thành phố lớn như ASUS AI Innovation Hub và ASUS Exclusive Store. Đây là những nơi người dùng có thể trực tiếp khám phá khả năng của các mẫu laptop AI mới nhất và cảm nhận giá trị thật sự của chúng. Khi càng nhiều người có cơ hội trải nghiệm thực tế, tốc độ tiếp cận công nghệ mới sẽ tăng lên, đó chính là động lực mà chúng tôi đang hướng đến và phát triển tại Việt Nam” , ông Eric Lee chia sẻ.