Microsoft đang hướng tới “siêu trí tuệ y học”, liệu Việt Nam đã sẵn sàng cho kỷ nguyên y tế thông minh?

Trong một tuyên bố, Microsoft cho biết công nghệ AI mới do họ phát triển đã có thể chẩn đoán bệnh với độ chính xác gấp bốn lần con người, đồng thời giảm chi phí chăm sóc sức khỏe tới 20%. Được dẫn dắt bởi Mustafa Suleyman, CEO mảng AI của Microsoft, dự án được kỳ vọng là bước ngoặt hướng đến một “siêu trí tuệ y học”.

Hệ thống có tên MAI Diagnostic Orchestrator (MAI-DxO) được xây dựng dựa trên việc phối hợp nhiều mô hình AI tiên tiến như GPT (OpenAI), Gemini (Google), Claude (Anthropic), Llama (Meta), và Grok (xAI). Bên cạnh những câu trả lời đơn thuần thường thấy, chúng mô phỏng quá trình tranh luận như một hội đồng bác sĩ, từng bước phân tích triệu chứng, chỉ định xét nghiệm và đưa ra chẩn đoán cuối cùng.

Theo tài liệu đăng tải trên tạp chí New England Journal of Medicine, trong thử nghiệm trên 304 ca bệnh, MAI-DxO đạt độ chính xác 80%, vượt trội so với con số 20% của các bác sĩ. Ngoài ra, AI còn đưa ra lựa chọn tối ưu hơn về chi phí, tiết kiệm tới 20% nhờ chọn những xét nghiệm ít tốn kém hơn.

“Cơ chế điều phối nhiều tác nhân cùng hoạt động theo kiểu tranh luận tuần tự này chính là thứ sẽ đưa chúng ta đến gần hơn với siêu trí tuệ y học“, Suleyman nhận định.

Dù vậy, các chuyên gia vẫn tỏ ra thận trọng. David Sontag từ MIT lưu ý rằng các bác sĩ trong thử nghiệm không được phép sử dụng công cụ hỗ trợ, điều có thể làm sai lệch kết quả so với thực tế lâm sàng. Ngoài ra, AI có thể bỏ qua yếu tố cảm xúc, sức chịu đựng và điều kiện vật lý cụ thể của từng bệnh nhân.

Microsoft hiện chưa công bố kế hoạch thương mại hóa, nhưng có thể tích hợp công nghệ vào Bing để hỗ trợ người dùng đánh giá triệu chứng, hoặc cung cấp công cụ cho các chuyên gia y tế.

Trong bối cảnh chi phí y tế tại Mỹ ngày càng leo thang, việc một AI có thể vừa chẩn đoán nhanh, vừa tiết kiệm ngân sách có thể là đòn bẩy giúp công nghệ y tế bước sang kỷ nguyên mới.

Dẫu tiềm năng lớn, mọi con mắt giờ đây đang đổ dồn vào các thử nghiệm lâm sàng thực tế, nơi AI sẽ phải chứng minh được mình trước những ca bệnh thật, con người thật và chi phí thật.

Ngành y tế Việt Nam đang ứng dụng AI như thế nào

Việc ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) vào lĩnh vực y tế tại Việt Nam đang cho thấy những bước tiến đáng kể, đặc biệt trong công tác chẩn đoán hình ảnh, điều trị cá thể hóa và nâng cao chất lượng quản lý bệnh viện.

Tiên phong trong ứng dụng AI vào siêu âm tim, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM trở thành đơn vị đầu tiên tại Việt Nam triển khai phương pháp khám bệnh mới. Tại đơn vị, AI giúp rút ngắn thời gian chẩn đoán từ 35-40 phút xuống còn 10 phút, đồng thời nâng độ chính xác trong phát hiện suy tim phân suất tống máu bảo tồn, một loại bệnh khó nhận biết do các chỉ số tim mạch vẫn trong giới hạn bình thường. Trong hơn 120 ca thử nghiệm, công nghệ AI đã cho kết quả khả quan, góp phần phát hiện sớm thêm 20% số ca từng bị bỏ sót.

“Hiện vẫn còn không ít bệnh nhân tiềm ẩn nguy cơ đáng lo ngại. Nhờ AI, chúng tôi kỳ vọng chẩn đoán bổ sung được 20% số ca suy tim phân suất tống máu bảo tồn từng bị bỏ sót”, GS.TS.BS Trương Quang Bình, Chủ tịch Hội đồng khoa học Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM nói.

Trong khi đó, Bệnh viện Bạch Mai đang ứng dụng AI trong nội soi tiêu hóa, giúp phát hiện nhanh và chính xác các tổn thương tiền ung thư, đồng thời giảm thiểu sai sót từ yếu tố con người.

Ở cấp hệ thống, Bộ Y tế đã triển khai bệnh án điện tử tại 130 cơ sở y tế, giảm thiểu thủ tục hành chính, hỗ trợ khám chữa bệnh từ xa và tích hợp thanh toán không dùng tiền mặt. Các bệnh viện lớn cũng đã ứng dụng AI để hỗ trợ đọc phim X-quang, CT, MRI và cá nhân hóa phác đồ điều trị ung thư.

Tuy vậy, quá trình triển khai vẫn đối mặt với nhiều thách thức như thiếu dữ liệu chất lượng, nhân lực có chuyên môn kép về y và AI, cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, và hành lang pháp lý chưa hoàn thiện. Bộ Y tế đang xây dựng khung pháp lý cho kiểm định AI y tế, bảo vệ dữ liệu bệnh nhân và đảm bảo đạo đức lâm sàng, xác định AI chỉ đóng vai trò hỗ trợ, không thay thế bác sĩ.

AI sẽ không thay thế bác sĩ, nhưng sẽ là cánh tay phải đắc lực, mở ra tương lai y tế chất lượng cao, thông minh và hiệu quả hơn cho người dân Việt Nam.