Nâng cao năng lực quản lý và phát triển thương mại điện tử

Cập nhật pháp lý – Cốt lõi để quản lý TMĐT hiệu quả

Trong hai ngày 16 và 17/6, Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử (TMĐT) và Công nghệ số (eComDX), thuộc Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương), phối hợp với Sở Công Thương tỉnh Trà Vinh tổ chức lớp đào tạo ngắn hạn “Nâng cao năng lực quản lý và tổ chức hoạt động phát triển TMĐT” cho cán bộ quản lý địa phương.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc eComDX trình bày toàn cảnh TMĐT Việt Nam và vai trò trọng yếu của pháp luật trong quản lý nhà nước. Cụ thể là Nghị định số 52/2013/NĐ-CP (Nền tảng quản lý hoạt động TMĐT, từ giao dịch, hợp đồng đến bảo mật thông tin) và Thông tư số 47/2014/TT-BCT (Hướng dẫn cụ thể quản lý website TMĐT, quy trình đăng ký, bảo vệ người tiêu dùng).

Đáng chú ý là Nghị định số 85/2021/NĐ-CP. Nghị định này đã cập nhật nhiều nội dung quan trọng, phản ánh các xu hướng mới như: Tăng cường trách nhiệm của các sàn TMĐT trong việc xác minh danh tính người bán, kiểm duyệt thông tin sản phẩm, xử lý vi phạm và phối hợp với cơ quan chức năng; mở rộng phạm vi quản lý sang cả hoạt động bán hàng qua livestream và mạng xã hội, các nền tảng này được xem như một dạng sàn TMĐT và phải chịu trách nhiệm về nội dung và hoạt động thương mại diễn ra trên nền tảng.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn trình bày về bức tranh tổng thể và khung pháp lý trong phát triển TMĐT.

Nghị định số 85/2021/NĐ-CP cũng đã có quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân, yêu cầu các sàn TMĐT phải xây dựng cơ chế minh bạch để người tiêu dùng có thể kiểm soát thông tin của mình; đặc biệt là lần đầu tiên đặt ra các nghĩa vụ pháp lý đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài có hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam, buộc họ phải tuân thủ quy định như doanh nghiệp trong nước.

Theo ông Tuấn, việc hiểu rõ hệ thống văn bản pháp luật là điều bắt buộc đối với cán bộ quản lý, nhằm đảm bảo giám sát, hướng dẫn và xử lý các hoạt động TMĐT đúng luật và hiệu quả.

Trong khuôn khổ chương trình, ông Nguyễn Hữu Tuấn cũng đã chia sẻ những vấn đề nổi bật trong công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong hoạt động TMĐT hiện nay. Đồng thời, chỉ rõ các mô hình bán hàng mới qua mạng xã hội, các hoạt động kinh doanh không đăng ký và tình trạng vi phạm sở hữu trí tuệ trên nền tảng số đang ngày càng phổ biến, đòi hỏi chính quyền địa phương phải có cách tiếp cận chủ động và kịp thời hơn trong công tác quản lý.

Ông Tuấn cho rằng, chợ truyền thống có thể trở thành nền tảng hiệu quả nếu áp dụng công nghệ đúng cách: Tích hợp mã QR cho từng sạp hàng, số hóa quy trình thu ngân, quảng bá sản phẩm trên sàn TMĐT.

Đây không chỉ là giải pháp công nghệ, mà còn là cách tiếp cận gần gũi, phù hợp với các tiểu thương – những người vốn ít có điều kiện tiếp cận công nghệ cao – từ đó hình thành tư duy chuyển đổi số ngay trong hoạt động kinh doanh hằng ngày.

Thực hành AI trong quản lý và kinh doanh

“AI hiện nay không còn là “công nghệ tương lai” mà là công cụ hiện hữu, dễ tiếp cận và hiệu quả”, chia sẻ với các học viên, ông Cao Quí Long, đại diện eComDX hướng dẫn thực hành trực tiếp với ChatGPT, Canva AI, Gemini, KlingAI, NotebookLM… vào các hoạt động như: Viết nội dung marketing và ghi chú cuộc họp; phân tích dữ liệu tiêu dùng, xây dựng kế hoạch truyền thông; tự động hóa chăm sóc khách hàng bằng chatbot 24/7; tạo hình ảnh, video quảng bá sản phẩm phù hợp từng nhóm khách hàng…

Ông Cao Quí Long cho biết, việc được thực hành cụ thể về xử lý vi phạm, hướng dẫn khai báo website, vận hành AI… giúp họ hiểu rõ hơn vai trò công nghệ trong quản lý cũng như hỗ trợ doanh nghiệp địa phương phát triển TMĐT hợp pháp.

Thông qua lớp học, nhiều học viên được “cầm tay chỉ việc” xây dựng quy trình tiếp thị tự động ngay trong lớp học. Không ít người mong muốn sẽ có thêm các khóa đào tạo chuyên sâu như quản lý livestream, truy xuất nguồn gốc bằng blockchain, xây dựng thương hiệu số cho sản phẩm địa phương.

Đại diện Trung tâm eComDX cho biết chương trình tại Trà Vinh là một phần trong chuỗi đào tạo sẽ triển khai tại nhiều địa phương trên cả nước trong năm 2025. Các lớp học kết hợp giữa cập nhật chính sách, thực hành công cụ số và hướng dẫn công nghệ để hỗ trợ cơ sở chủ động bắt kịp với kinh tế số.