Những mô hình mới liên tiếp ra đời

Google nâng cấp sản phẩm AI: Hệ sinh thái “trợ lý học tập” toàn diện

– NotebookLM

Sự mở rộng của NotebookLM sang đối tượng người dùng trẻ tuổi và môi trường giáo dục đại chúng thể hiện rõ chiến lược “dân chủ hóa tri thức nhờ AI”. Việc tích hợp Studio Panel, Video Overview, Audio Overview và quiz generator tạo ra bộ công cụ liền mạch từ nhập tài liệu đầu vào đến đầu ra là nội dung tương tác hóa tốt cho học tập chủ động, cá nhân hóa. Sự kiện này đặt Google vào vị trí tiên phong trong tích hợp AI vào quy trình học tập thực tiễn, không chỉ tạo ra công cụ ghi chú mà còn là một hệ quản trị tri thức học tập tự động.

– Gemini Ultra & Deep Think

Bản nâng cấp “Deep Think” không chỉ là cải tiến kỹ thuật, mà còn là bước tiến về tư duy máy tính hướng tới mô hình reasoning (lập luận, suy nghĩ đa hướng). Benchmark tương đương huy chương đồng IMO minh chứng cho năng lực giải quyết các bài toán thực tiễn phức tạp (mathematical reasoning, coding challenge) – vốn là điểm yếu của các thế hệ language model (mô hình ngôn ngữ) truyền thống. Điều này mở ra cơ hội lớn rằng AI không chỉ là máy trả lời, mà có thể là bạn đồng hành rèn luyện tư duy cho học sinh, sinh viên, thậm chí các chuyên gia cần kiểm tra lập luận lôgic độc lập.

– Search AI Mode

Việc Search AI Mode cho phép tóm tắt, hỏi đáp tài liệu trực tiếp, cùng chức năng nhận diện hình ảnh qua camera, đưa Google Search tiến hóa thành nền tảng “AI như trợ lý cá nhân học tập” thực chất, mở rộng ứng dụng sang lĩnh vực tự học, nghiên cứu, và tăng tương tác giữa dữ liệu đời thực với AI. Canvas giúp lưu trữ và tổ chức thông tin theo phong cách mind-mapping, hỗ trợ học tập sáng tạo và ghi nhớ lâu dài.

Opal – dân chủ hóa lập trình nhờ AI

Opal phản ánh xu hướng no-code/low-code (lập trình không mã/lập trình mã thấp) đang lan rộng, trong đó AI đóng vai trò là nền tảng chuyển hóa ý tưởng tự nhiên thành sản phẩm phần mềm hoặc mini-app. Khả năng tạo tiện ích qua hội thoại (conversational app-building), kéo thả hoặc nhập lệnh tự nhiên giúp thu hẹp khoảng cách công nghệ, trao quyền sáng tạo phần mềm cho mọi tầng lớp, kể cả giáo viên hay nhà sáng tạo không biết code. Đây chính là bước trung gian quan trọng từ AI “hỗ trợ” sang AI “thực thi” dựa trên suy nghĩ và mong muốn của người dùng đại chúng.

Horizon Beta – tín hiệu bí ẩn và tham vọng AGI

Horizon Beta có hai dấu hiệu đáng chú ý là context window (cửa sổ ngữ cảnh) lên tới 256.000 token (gấp hàng chục lần GPT-4 Turbo) và kỹ năng reasoning, lập trình mạnh mẽ. Mặc dù nguồn gốc chưa xác định rõ ràng, giả thiết nó liên quan tới GPT-5 đặt ra câu hỏi lớn về lộ trình AGI (Trí tuệ nhân tạo tổng quát). Việc xuất hiện stealth model với năng lực này cho thấy các ông lớn đang âm thầm vượt qua ranh giới của ngôn ngữ tự nhiên, hướng về các hệ AI đa nhiệm, tự động hóa giải quyết bài toán phức tạp, có trí nhớ dài hạn – một nền tảng quan trọng để phát triển trí tuệ nhân tạo với hiểu biết và học hỏi liên tục như con người.

GPT OSS của OpenAI – mở cửa “AI tại chỗ”, phá thế độc quyền đám mây

Lần đầu tiên OpenAI công bố open weight (công khai trọng số mô hình lớn), GPT-OSS-20B và GPT-OSS-120B không chỉ là câu trả lời chiến lược phản công trước làn sóng AI mã nguồn mở của Meta (Llama 3), mà còn mang tính cách mạng về kiến trúc vận hành. Khi tích hợp trực tiếp vào Windows AI Foundry, các tổ chức, cá nhân có GPU mạnh có thể vận hành AI offline, bảo mật dữ liệu tại chỗ, tự chủ hoàn toàn quy trình sáng tạo và phát triển sản phẩm AI, điều mà trước đây từng chỉ có các siêu công ty và trung tâm dữ liệu lớn mới làm được.

Bước chuyển hướng này dự kiến sẽ kích thích mạnh mẽ cộng đồng phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo độc lập, mở rộng không gian thử nghiệm, đồng thời làm giảm áp lực về chi phí và rào cản công nghệ với các SME, trường học, tổ chức nghiên cứu.

Genie 3 (DeepMind) – “Game Engine AI” cho tương lai mô phỏng và giáo dục

Khả năng tạo môi trường 3D sống động, đa tác vụ, ghi nhớ trạng thái và tương tác thời gian thực của Genie 3 mở ra lối đi mới cho lĩnh vực game, mô phỏng giáo dục và khoa học robotics. AI không còn chỉ tạo ra hình ảnh tĩnh hay video, mà biến thành “bộ não” điều khiển môi trường tương tác số, giúp giáo viên, học sinh, chuyên gia mô phỏng những tình huống, cấu trúc vật lý, hệ sinh thái… trong thời gian ngắn với chi phí thấp, trực giác hóa tri thức.

xAI & Grok 2 – đẩy mạnh mã nguồn mở, phổ cập AI cạnh tranh

Động thái xAI sắp open-source (mã nguồn mở) Grok 2 thể hiện sự chuyển dịch từ phát triển AI cạnh tranh khép kín, độc quyền sang thúc đẩy cộng đồng, minh bạch hóa, xóa bỏ rào cản tiếp cận AI mạnh – đặc biệt khi bước vào kỷ nguyên hyper-competition (siêu cạnh tranh) trong ngành AI. Sự kiện này dự báo làn sóng phát triển mô hình trí tuệ nhân tạo mới, mở rộng khả năng tuỳ biến cho các nhà phát triển độc lập, công ty công nghệ vừa và nhỏ trên toàn cầu.

Các sự kiện AI đầu tháng 8.2025 ghi nhận nhiều bước tiến quan trọng từ Google, OpenAI, DeepMind và xAI với mục tiêu phổ cập sức mạnh trí tuệ nhân tạo đến đông đảo người dùng. Từ cải tiến khả năng tư duy, mở rộng context window, phát triển AI không cần lập trình cho đến việc mở mã nguồn mô hình lớn và mô phỏng 3D tương tác, tất cả đều hướng tới việc làm cho AI trở nên linh hoạt, dễ tiếp cận và ứng dụng thiết thực hơn trong học tập, sáng tạo và phát triển công nghệ. Đây là những dấu hiệu rõ ràng cho kỷ nguyên mới, nơi AI không chỉ là công cụ mà là nền tảng thúc đẩy đổi mới sáng tạo toàn diện và bền vững.