Tạo lập thị trường thương mại điện tử minh bạch, an toàn

Việc tăng cường trách nhiệm của sàn và định danh người bán được kỳ vọng sẽ bịt các lỗ hổng pháp lý

Yêu cầu sàn gỡ bỏ hơn 33.000 sản phẩm

Tình hình vi phạm trên các sàn TMĐT đang diễn biến phức tạp. Theo ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số (Bộ Công Thương), trong 6 tháng đầu năm 2025, cơ quan này đã yêu cầu các sàn TMĐT gỡ bỏ hơn 33.000 sản phẩm vi phạm và xử lý trên 11.000 gian hàng có dấu hiệu sai phạm.

Con số này cho thấy nỗ lực của cơ quan chức năng trong việc siết chặt hoạt động TMĐT, đồng thời phản ánh rõ các lỗ hổng trong kiểm soát chất lượng hàng hóa và hoạt động của người bán trên nền tảng số.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, hàng hóa dù giao dịch hiện đại đến đâu vẫn cần kiểm tra thực tế, đánh giá chất lượng, truy xuất nguồn gốc tương tự như thương mại truyền thống. Tuy nhiên, TMĐT có tốc độ lan truyền thông tin nhanh chóng, nên cơ chế xử lý vi phạm phải nhanh, linh hoạt, hiệu quả.

Nhấn mạnh vai trò của các sàn, ông Tân yêu cầu, khi phát hiện hàng hóa không đạt chuẩn, cần phối hợp tức thời với cơ quan chức năng, áp dụng biện pháp mạnh như gỡ bỏ sản phẩm, khóa tài khoản gian hàng hoặc trục xuất vĩnh viễn khỏi nền tảng.

Đặc biệt, cảnh báo hiện tượng “ve sầu thoát xác”, người bán vi phạm quay lại với danh nghĩa mới để tiếp tục hoạt động, ông Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin: Những vụ việc vi phạm về giá cả, bao bì, nhãn mác hay có dấu hiệu hình sự từ các KOLs đang được cơ quan chức năng xử lý nghiêm túc với sự phối hợp của nhiều lực lượng.

Sẽ áp dụng biện pháp mạnh nếu sàn không hợp tác

Ông Hoàng Ninh cũng cho biết, ngày 18/6/2025 vừa qua, các chính sách lớn đề xuất xây dựng trong dự thảo Luật TMĐT đã được Thường trực Chính phủ thông qua, trong đó có ba nội dung trọng tâm, gồm:

Một là, định danh người bán: Thay vì chỉ hiển thị tên gian hàng như trước, người bán sẽ phải được gắn với thông tin cá nhân hoặc doanh nghiệp cụ thể. “Mục tiêu của quy định này là ngăn chặn hành vi “ve sầu thoát xác”, khi người bán vi phạm sẽ nhanh chóng đóng gian hàng và mở mới để tiếp tục hoạt động”, ông Ninh chia sẻ.

Hai là, tăng trách nhiệm của sàn. Ông Ninh cho biết, quy định mới yêu cầu các sàn phải chủ động chủ động rà soát, phát hiện và ngăn chặn vi phạm, thay vì chỉ xử lý khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng.

Ba là, quản lý sàn xuyên biên giới. “Đối với các nền tảng chưa có hiện diện tại Việt Nam sẽ phải đăng ký pháp nhân hoặc ủy quyền cho doanh nghiệp Việt Nam. Nếu xảy ra tranh chấp hoặc phát hiện hàng giả, hàng nhái, đơn vị được ủy quyền sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật và người tiêu dùng”, ông Ninh nhấn mạnh.

Theo đại diện Cục TMĐT và Kinh tế số, hiện cơ quan này đang triển khai song song bốn nhóm giải pháp nhằm tăng cường kiểm soát, cụ thể là ứng dụng công nghệ AI, blockchain để tự động truy xuất nguồn gốc và phát hiện gian lận trên môi trường số với độ chính xác cao.

Cùng với đó là tập trung truyền thông nâng cao nhận thức người tiêu dùng. “Giá hàng hiệu chỉ từ 15.000 – 20.000 đồng là không thể có thực; cần truyền thông mạnh để người mua cảnh giác trước sản phẩm giá rẻ bất thường”, ông Hoàng Ninh nhấn mạnh.

Cục TMĐT và Kinh tế số cũng chủ động phối hợp với Bộ Công an, Quốc phòng, Khoa học và Công nghệ và các địa phương, các cơ quan quốc tế để xử lý tranh chấp xuyên biên giới, các sàn vi phạm quy định pháp lý.

Cuối cùng là yêu cầu sàn gỡ sản phẩm không đạt chuẩn. Ông Hoàng Ninh cho biết, khi phát hiện vi phạm, sàn phải gỡ sản phẩm, khóa tài khoản gian hàng hoặc trục xuất vĩnh viễn, phối hợp nhanh với cơ quan chức năng để xử lý linh hoạt và kịp thời.

Nhìn chung, việc tăng cường trách nhiệm của sàn và định danh người bán được kỳ vọng sẽ bịt các lỗ hổng pháp lý mà các đối tượng gian lận đang khai thác.