Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đào tạo ngành kiến trúc: Cơ hội và thách thức

Tóm tắt

Sự phát triển nhanh chóng của Trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp phần định hình lại phương pháp giảng dạy (PPGD) trong ngành kiến trúc, mở ra những cơ hội mới trong việc nâng cao tư duy thiết kế, tối ưu hóa quy trình học tập và cá nhân hóa trải nghiệm giáo dục. AI có thể hỗ trợ sinh viên (SV) và giảng viên (GV) trong phân tích dữ liệu thiết kế, mô phỏng không gian kiến trúc, tự động hóa quy trình sáng tạo, kế hoạch học tập cá nhân, từ đó nâng cao hiệu quả đào tạo. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI cũng đặt ra nhiều thách thức như nguy cơ suy giảm kỹ năng thủ công, sự phụ thuộc vào công nghệ và chi phí triển khai cao. Bài báo này phân tích vai trò và hiệu quả của AI trong giáo dục kiến trúc, đồng thời thảo luận về các thách thức và triển vọng khi tích hợp AI vào chương trình đào tạo. Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng dụng AI trong quá trình học tập và thiết kế của SV, từ đó xây dựng một mô hình giáo dục toàn diện, linh hoạt và phù hợp với nhu cầu của kiến trúc sư (KTS) tương lai.

Từ khóa: Trí tuệ nhân tạo (AI), Đào tạo kiến trúc, Mô phỏng không gian, Tự động hóa thiết kế.

Tổng quan

Trong kỷ nguyên số hóa, Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một trong những công nghệ cốt lõi, thúc đẩy sự đổi mới trong hầu hết các lĩnh vực, từ y tế, tài chính đến giáo dục và thiết kế. Việc ứng dụng AI kết hợp vào kiến trúc xây dựng đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ, mở ra những cánh cửa về hiệu suất, độ chính xác không gian và không giới hạn [1]. AI không chỉ giúp xử lý dữ liệu nhanh chóng, tự động hóa quy trình mà còn hỗ trợ ra quyết định, góp phần nâng cao hiệu suất làm việc và mở ra nhiều cơ hội sáng tạo [2,3].

Trong lĩnh vực giáo dục, AI đóng vai trò quan trọng trong việc cá nhân hóa trải nghiệm học tập, phân tích dữ liệu để tối ưu hóa chương trình giảng dạy và cung cấp các công cụ hỗ trợ trực quan [4]. Sự phát triển của AI đang làm thay đổi đáng kể phương pháp đào tạo kiến trúc, từ cách giảng dạy lý thuyết đến thực hành thiết kế. Trước đây, quá trình học tập của SV kiến trúc chủ yếu dựa trên các phương pháp truyền thống như vẽ tay, mô hình vật lý và phần mềm thiết kế tĩnh. Tuy nhiên, sự ra đời của AI không chỉ giúp SV tiếp cận phương pháp thiết kế mới mà còn thay đổi cách tư duy của họ về không gian, vật liệu và hiệu suất công trình. Song song đó, công nghệ AI cũng giúp SV tăng cường khả năng sáng tạo, tối ưu hóa thiết kế và cải thiện quá trình học tập [3]. Ứng dụng nền tảng công nghệ số đã mang đến nhiều hiệu quả rất lớn, tạo nên sự đột phá cả về chất lượng của các thiết kế kiến trúc, cũng như tiến độ thực hiện [5].

Tại Việt Nam, việc ứng dụng AI trong đào tạo ngành kiến trúc đang dần được chú trọng và phát triển. Các tổ chức và nhóm nghiên cứu đã bắt đầu triển khai những hoạt động nhằm tích hợp AI vào quy trình giảng dạy và học tập. Một số hội thảo chuyên đề về ứng dụng AI trong thiết kế và đào tạo ngành kiến trúc tại Việt Nam đã được diễn ra. Tuy nhiên, việc tích hợp AI vào đào tạo kiến trúc vẫn đang ở giai đoạn đầu và phải đối mặt với nhiều thách thức. Cần có sự đầu tư về cơ sở vật chất, thiết bị và công nghệ, cũng như đào tạo GV để thúc đẩy sự phát triển cảm xúc và sáng tạo của SV trong môi trường học tập kết hợp với AI. Hiện tại, chưa có nhiều các động thái từ phía cơ quan quản lý nhà nước và các cơ sở đào tạo về việc áp dụng AI vào giảng dạy.

Trí tuệ nhân tạo hay trí thông minh nhân tạo (Artificial Intelligence – viết tắt là AI) là một ngành thuộc lĩnh vực khoa học máy tính tập trung vào việc phát triển các hệ thống có khả năng thực hiện các nhiệm vụ đòi hỏi trí thông minh của con người, bao gồm học tập, lập luận, giải quyết vấn đề và nhận diện mẫu [2]. AI được chia thành nhiều nhánh như Machine Learning (ML – Học máy), Deep Learning (Học sâu), Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) và Thị giác máy tính (Computer Vision), giúp máy tính có thể học hỏi từ dữ liệu và đưa ra dự đoán hoặc quyết định mà không cần lập trình cụ thể. Trong lĩnh vực thiết kế và kiến trúc, AI không chỉ (i) hỗ trợ xử lý thông tin mà còn có khả năng (ii) tạo ra các mô hình thiết kế, (iii) phân tích dữ liệu xây dựng và (iv) tối ưu hóa quy trình sáng tạo [3].

 Vai trò và hiệu quả của AI trong đào tạo ngành Kiến trúc

Sự kết hợp giữa AI và các công nghệ mới như (i) Machine Learning; (ii) Generative AI (dựa vào Deep Learning để tạo ra các thiết kế mới, giúp sáng tạo kiến trúc độc đáo và tối ưu); (iii) BIM thông minh (sử dụng ML và NLP để phân tích, tự động hóa quy trình thiết kế và quản lý công trình); và (iv) VR/AR (kết hợp với Computer Vision và ML để tạo môi trường trực quan hóa, giúp SV và KTS trải nghiệm thiết kế trước khi xây dựng) đang thay đổi căn bản cách đào tạo kiến trúc. Từ tự động hóa quy trình thiết kế đến mô phỏng không gian thực tế, các công nghệ AI giúp SV nâng cao khả năng sáng tạo, tối ưu hóa thiết kế dựa trên dữ liệu khoa học và công nghệ tiên tiến, cũng như góp phần tăng hiệu quả học tập.

Machine Learning (ML – Học máy) được ứng dụng để phân tích dữ liệu thiết kế, tự động tối ưu hóa không gian và phát hiện lỗi thiết kế trong kiến trúc. Đây là một nhánh của AI, giúp máy tính học hỏi từ dữ liệu đầu vào và đưa ra dự đoán hoặc tối ưu hóa thiết kế mà không cần lập trình trực tiếp. Các thuật toán ML kết hợp cùng với các công cụ thiết kế có thể đề xuất bố cục mặt bằng tối ưu, đưa ra nhiều ví dụ hình thức tùy thuộc vào yêu cầu được nhập vào ban đầu và đánh giá chúng theo các tiêu chí kiến trúc xanh đặt ra [6]. Ngoài ra, AI có thể phân tích bản vẽ kiến trúc, phát hiện lỗi kỹ thuật và đề xuất phương án sửa đổi. Trong ứng dụng thực tế, ML đặc biệt được sử dụng trong việc kiểm soát sai sót, báo cáo các sai lệch và so sánh sự tương quan giữa các bản vẽ kiến trúc, kết cấu cũng như các bản vẽ khác trong hồ sơ thiết kế để đảm bảo chất lượng trước khi xây dựng [7]. Đối với SV kiến trúc, có sự hỗ trợ của AI trong việc đề xuất các phương án thiết kế có tính thực tiễn cao không chỉ giúp nâng cao nhận thức về mối quan hệ liên ngành trong lĩnh vực kiến trúc- xây dựng, mà còn giúp họ nắm vững cơ sở thiết kế, hạn chế các yếu tố mang tính sáng tạo quá mức không phù hợp với thực tế.

Một trong những vai trò quan trọng nhất là khả năng Generative Design (thiết kế tạo sinh). Đó là công nghệ cho phép máy tính tạo ra hàng loạt phương án thiết kế khác nhau dựa trên các yêu cầu đầu vào của người dùng (về công năng, vật liệu và điều kiện môi trường), đóng vai trò hỗ trợ sáng tạo kiến trúc. AI có thể phân tích lượng lớn dữ liệu và đề xuất nhiều phương án thiết kế có đầy đủ các yếu tố, bao gồm kiến trúc thống nhất, hiệu quả sử dụng năng lượng và thẩm mỹ. Dựa vào những kết quả này, SV hoặc GV có thể tiết kiệm được thời gian, tập trung vào việc phân tích cá nhân hóa kết hợp với các tiêu chí cụ thể của đề bài để lựa chọn được phương án phù hợp nhất. Trong quá trình tìm kiếm ý tưởng, AI có thể phân tích hàng trăm phương án thiết kế chỉ trong vài giây, giúp SV nhanh chóng thử nghiệm và tối ưu hóa ý tưởng và khám phá nhiều giải pháp sáng tạo hơn. Bên cạnh đó, kết hợp cùng ML, các công cụ thiết kế còn hỗ trợ mô phỏng, phân tích dữ liệu kiến trúc và dự đoán xu hướng, giúp đánh giá hiệu suất công trình theo các yếu tố như ánh sáng, thông gió và tiết kiệm năng lượng [8]. AI có thể phân tích các mẫu dữ liệu kiến trúc để dự đoán xu hướng thiết kế bền vững, giúp SV hiểu rõ hơn về tác động môi trường của công trình [9]. Đồng thời, đề xuất giải pháp tối ưu hóa sử dụng năng lượng và lựa chọn vật liệu thân thiện với môi trường. Nhờ đó, SV có thể đưa ra các quyết định thiết kế dựa trên cơ sở dữ liệu khoa học thay vì chỉ dựa vào cảm quan.

VR/AR (Công nghệ Thực tế ảo/ Thực tế tăng cường) đang cách mạng hóa cách SV trải nghiệm và đánh giá không gian kiến trúc. Thay vì chỉ xem mô hình 2D hoặc 3D trên màn hình, SV có thể “bước vào” không gian thiết kế (bởi sự hỗ trợ của máy móc, thiết bị) để kiểm tra tỷ lệ, ánh sáng và vật liệu trong môi trường VR. Từ giai đoạn nghiên cứu tìm ý tưởng, sử dụng VR giúp tái hiện lại bối cảnh khu đất, trong trường hợp SV không thể tự mình đi đến địa điểm nghiên cứu để khảo sát, vẫn có thể thấu hiểu và hình dung các không gian. Trong quá trình thiết kế, AR giúp SV xem mô hình thiết kế trong môi trường thực tế, giúp họ hình dung tốt hơn về tỷ lệ và bố cục. Công nghệ VR/AR giúp SV trực tiếp điều chỉnh và quan sát thay đổi ý tưởng ngay lập tức, giúp quá trình học tập trở nên trực quan và hiệu quả hơn. Sau đó, trình bày ý tưởng bằng VR cũng giúp GV có thể trải nghiệm, kiểm tra, nhận xét và đưa ra đánh giá tốt nhất cho SV. Những cảm nhận đa chiều về hình thức kiến trúc giúp cải thiện đáng kể khả năng hình dung và đánh giá không gian trong thực tế của SV để tạo nên các không gian kiến trúc giàu cảm xúc [10].

AI-powered BIM (BIM thông minh) cho phép quản lý dữ liệu thiết kế một cách hiệu quả. Đây là công nghệ mô hình hóa thông tin công trình, giúp SV và KTS trong việc tổ chức, quản lý và phân tích dữ liệu thiết kế một cách chính xác. Khi tích hợp AI, BIM có thể giúp tối ưu hóa mặt bằng, vật liệu và công năng công trình dựa trên dữ liệu thực tế và có thể phân tích bản vẽ BIM để phát hiện xung đột thiết kế trước khi xây dựng. Hơn nữa, AI cũng hỗ trợ phân tích dữ liệu BIM để đề xuất các chiến lược tiết kiệm năng lượng và cải thiện vận hành công trình [11]. Ngoài lĩnh vực kiến trúc, BIM có thể tích hợp cùng VR và các công nghệ khác trong lĩnh vực quy hoạch đô thị, mang lại lợi ích to lớn trong việc thiết kế – thi công hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và vật liệu, cũng như tối ưu hóa giao thông, hướng đến mục tiêu trung hòa các-bon [12]. Hiện nay, việc ứng dụng BIM trong thiết kế và thi công công trình đang là một định hướng quan trọng do Bộ Xây dựng đề xuất trong Quyết định số 258/QĐ-TTg 2023 về “Lộ trình áp dụng BIM trong hoạt động xây dựng”. Do đó, việc trang bị cho SV kiến trúc kiến thức và kỹ năng sử dụng BIM một cách hiệu quả không chỉ giúp nâng cao năng lực chuyên môn mà còn đáp ứng nhu cầu thị trường trong tương lai.
Hơn nữa, AI cũng có vai trò hỗ trợ cá nhân hóa giáo dục, giúp xây dựng các lộ trình học tập riêng biệt cho từng SV dựa trên khả năng và tiến độ học tập của họ, cũng như đề xuất các tài liệu học tập phù hợp cho SV. Thêm vào đó, AI cũng giúp GV có thể theo dõi tiến trình học tập của từng SV và đưa ra phản hồi tương ứng. Một số nền tảng có thể ứng dụng như Coursera, EdX, Khan Academy.

Bằng các hệ thống học tập thông minh (như ChatGPT, Copilot hoặc hệ thống chấm điểm tự động), AI còn có thể đóng vai trò như là trợ giảng ảo và tự động chấm điểm bài tập, phân tích phong cách thiết kế và phản hồi ngay lập tức cho SV [13].

Như vậy, AI đang đóng vai trò quan trọng trong việc hiện đại hóa PPGD kiến trúc. Trong số 6 nhóm vai trò như kể trên, 4 nhóm đầu tiên có những tác động rõ ràng đến hiệu quả học tập của SV ngành kiến trúc. Hai nhóm cuối cùng có những hỗ trợ đối với cả SV và GV nói chung. Nội dung Bảng 1 trình bày tổng hợp những ứng dụng, kết quả đầu ra, công cụ và hiệu quả của công nghệ AI đối với SV ngành kiến trúc.

Nhờ các ứng dụng này, AI không chỉ nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn giúp SV kiến trúc phát triển các kỹ năng sáng tạo và phân tích để thích nghi với sự thay đổi của ngành. Tuy nhiên, để tối ưu hóa việc sử dụng AI, cần có sự kết hợp giữa công nghệ và PPGD truyền thống để đảm bảo tính nhân văn và sự sáng tạo trong thiết kế kiến trúc. Với những cải tiến trên, AI không chỉ thay đổi cách đào tạo kiến trúc mà còn giúp SV phát triển các kỹ năng cần thiết để thích ứng với xu hướng công nghệ và thiết kế bền vững trong tương lai.

Thách thức và triển vọng của việc ứng dụng AI trong đào tạo kiến trúc

 Thách thức

AI đang mở ra nhiều cơ hội trong giáo dục kiến trúc, từ tối ưu hóa PPGD đến hỗ trợ thiết kế. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, AI cũng đặt ra nhiều thách thức, đặc biệt liên quan đến sáng tạo, đạo đức và kỹ thuật (Hình 1). Một trong những vấn đề lớn nhất là nguy cơ làm giảm tính sáng tạo của SV. AI có thể khiến SV quá phụ thuộc vào công nghệ, làm suy giảm khả năng tư duy sáng tạo và kỹ năng thủ công truyền thống như vẽ tay hay mô hình vật lý. Kiến trúc không chỉ là bài toán tối ưu mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong cảm nhận không gian và tư duy thẩm mỹ – điều mà AI chưa thể thay thế hoàn toàn. Những sản phẩm của AI được cho là thiếu tính nhân văn trong thiết kế.

Bên cạnh đó, AI cũng đặt ra những vấn đề về đạo đức và quyền sở hữu trí tuệ. Một số công cụ AI sử dụng dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, làm dấy lên tranh cãi về quyền sở hữu trí tuệ và tính độc quyền trong thiết kế. Nếu không có quy định chặt chẽ, AI có thể vô tình tiếp tay cho việc sao chép ý tưởng hoặc vi phạm bản quyền. Điều này đòi hỏi SV phải có nhận thức rõ ràng về đạo đức nghề nghiệp khi ứng dụng AI vào thiết kế. Ngoài ra, việc tích hợp AI vào giáo dục đòi hỏi kỹ năng công nghệ cao như lập trình và xử lý dữ liệu – những kỹ năng không phải ai cũng dễ dàng tiếp cận.

Một thách thức khác là việc đánh giá năng lực thực sự của SV. Khi AI tham gia vào quá trình thiết kế, GV cần có phương pháp phù hợp để xác định mức độ đóng góp của từng cá nhân, đảm bảo AI không làm lu mờ vai trò sáng tạo của con người. Trong việc tổ chức đánh giá môn học, GV cần xem xét đến đánh giá quá trình và tiến trình môn học, phát triển ý tưởng thiết kế của từng SV.

Một điều đáng lưu ý khi ứng dụng AI trong kiến trúc, đó là: AI hoạt động dựa trên dữ liệu đầu vào. Do đó, nếu dữ liệu không đầy đủ hoặc sai lệch, kết quả thiết kế có thể không đạt chất lượng mong muốn. Điều này đặt ra yêu cầu về việc kiểm soát và lựa chọn nguồn dữ liệu phù hợp. Đây cũng là một thách thức lớn đối với Việt Nam khi mà nguồn dữ liệu đầu vào hiện đang chưa được đầy đủ, thống nhất và hoàn chỉnh. Ngoài ra, chi phí triển khai AI cũng là một trở ngại. Việc tích hợp các công cụ tiên tiến đòi hỏi đầu tư lớn vào phần mềm, phần cứng cũng như đào tạo đội ngũ GV, tạo ra rào cản cho các trường đại học trong nước.

Sự xuất hiện của AI không chỉ giới hạn trong việc cải thiện hiệu suất làm việc mà còn tác động đến việc đào tạo các nhà thiết kế tương lai, yêu cầu họ phải thích nghi với công nghệ mới và phát triển kỹ năng liên quan đến AI [13]. Dù còn những hạn chế, AI vẫn được xem là công cụ mạnh mẽ trong giáo dục kiến trúc. Điều quan trọng là cần tìm ra sự cân bằng giữa ứng dụng công nghệ và duy trì tư duy sáng tạo, giúp AI trở thành trợ thủ đắc lực thay vì thay thế con người. Việc đào tạo KTS tương lai không chỉ dừng lại ở việc sử dụng AI hiệu quả mà còn đòi hỏi họ phát triển tư duy phản biện, kỹ năng thủ công và đạo đức nghề nghiệp trong môi trường công nghệ phát triển nhanh chóng.

Triển vọng

AI dự kiến sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong giáo dục kiến trúc, không chỉ hỗ trợ thiết kế mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và cách thức học tập. Với khả năng phân tích dữ liệu và dự đoán xu hướng thiết kế từ các dự án thực tế, AI giúp SV tiếp cận không chỉ với các nguyên tắc truyền thống mà còn với những giải pháp tiên tiến, bền vững hơn. Nhờ đó, quá trình học tập trở nên trực quan, thực tế và phù hợp hơn với nhu cầu phát triển của ngành kiến trúc.

Trong tương lai, AI có thể đóng vai trò như một “trợ giảng ảo”, cung cấp phản hồi tức thời về bài tập thiết kế, giúp sinh viên cải thiện tác phẩm nhanh chóng hơn. Các nền tảng học tập tích hợp AI sẽ cá nhân hóa nội dung, đề xuất tài liệu phù hợp với từng giai đoạn phát triển của SV. Ngoài ra, AI còn hỗ trợ tự động hóa nhiều quy trình thiết kế phức tạp như tối ưu hóa kết cấu, lựa chọn vật liệu và đánh giá tác động môi trường, cho phép SV tập trung nhiều hơn vào tư duy sáng tạo và đổi mới.

Không chỉ dừng lại ở thiết kế, AI còn có thể tạo ra các mô hình mô phỏng quá trình xây dựng theo thời gian thực, giúp SV hiểu rõ hơn về sự hình thành và vận hành của một công trình. Điều này đưa giáo dục kiến trúc vượt ra khỏi giới hạn lý thuyết và mô hình trên giấy, tạo điều kiện để SV học tập theo cách trực quan và thực tế hơn.

Trên thế giới, sự kết hợp giữa AI và các công nghệ tiên tiến như Internet vạn vật (IoT), Big Data và Metaverse đang mở ra một kỷ nguyên mới trong giáo dục kiến trúc. Những công nghệ này không chỉ nâng cao trải nghiệm học tập mà còn thay đổi cách SV tiếp cận và thực hành thiết kế. Việc tích hợp AI vào đào tạo sẽ giúp cải thiện chất lượng giảng dạy, đồng thời trang bị cho thế hệ KTS tương lai những công cụ mạnh mẽ để sáng tạo, đổi mới và hướng tới một nền kiến trúc bền vững hơn.

Kết luận

AI đang mở ra những cơ hội mới trong giáo dục kiến trúc, từ hỗ trợ thiết kế, mô phỏng đến cá nhân hóa nội dung học tập. Nhờ đó, SV có thể tiếp cận phương pháp học tập trực quan, thực tế hơn, giúp nâng cao chất lượng đào tạo. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả, các trường đại học cần có chiến lược rõ ràng, cân bằng giữa ứng dụng công nghệ và phát triển tư duy sáng tạo.

Bên cạnh đó, việc đào tạo kỹ năng công nghệ, nâng cao nhận thức về đạo đức AI và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cũng là yếu tố quan trọng. Nếu không có định hướng hợp lý, AI có thể trở thành rào cản thay vì công cụ hỗ trợ hiệu quả. Do đó, cần có những giải pháp cụ thể nhằm đảm bảo AI được ứng dụng một cách tối ưu trong giáo dục kiến trúc.

Để tận dụng tối đa tiềm năng AI, các trường đại học cần xây dựng lộ trình ứng dụng theo từng giai đoạn, phù hợp với điều kiện thực tế. Đồng thời, AI cần được tích hợp vào mục tiêu và chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy. Ngoài ra, việc đào tạo GV để theo kịp công nghệ và hợp tác với doanh nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu ứng dụng AI vào giáo dục.

Việc tích hợp AI không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn giúp KTS tương lai thích ứng với xu hướng công nghệ. Khi được áp dụng hợp lý, AI sẽ trở thành công cụ hỗ trợ mạnh mẽ, giúp phát triển những ý tưởng sáng tạo và đổi mới trong lĩnh vực kiến trúc. Vì vậy, các trường đại học và doanh nghiệp kiến trúc cần chủ động thử nghiệm, hợp tác chặt chẽ để hướng đến một nền kiến trúc bền vững, sáng tạo hơn.

PGS.TS.KTS Lê Thị Hồng Na1,2*
Ths.kts Trần Công Danh1,2
(Bài đăng trên Tạp chí Kiến trúc số 06-2025)
(1)Bộ môn Kiến trúc, Khoa Kỹ thuật Xây dựng, Trường ĐH Bách khoa TP. HCM
(2)ĐH Quốc gia TP. HCM
Bộ môn Kiến trúc, Khoa Kỹ thuật Xây dựng, Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, ĐHQG-HCM

Ghi chú
Nghiên cứu này được hỗ trợ bởi Trường Đại học Bách Khoa, ĐHQG-HCM.

Tài liệu tham khảo
1. Khang Nhiên (2024): “Vai trò và ứng dụng AI trong xu hướng thiết kế kiến trúc năm 2024” – Tạp chí Kiến trúc Hội KTS Việt Nam, online ngày 18/12/2023, link: https://www.tapchikientruc.com.vn/tin-tuc/ung-dung-ai-trong-kien-truc-va-xay-dung-xu-huong-trong-tuong-lai.html
2. Russell, S., Norvig, P. (2021) Artificial Intelligence: A Modern Approach, 3rd Edition, Pearson, Link: http://lib.ysu.am/open_books/417028.pdf
3. Nguyễn Đức Toàn (2023): “Trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực nghệ thuật & kiến trúc – Kỷ nguyên mới đã bắt đầu” – Tạp chí Môi trường Xây dựng, Hội Môi trường Xây dựng Việt Nam, online thứ 6 ngày 24/11/2023, link: https://moitruongxaydungvn.vn/tri-tue-nhan-tao-trong-linh-vuc-nghe-thuat-kien-truc-ky-nguyen-moi-da-bat-dau
4. Selwyn, N. (2019), Should Robots Replace Teachers? AI and the Future of Education, 1st Edition, Polity Press.
5. Trịnh Hồng Việt, Phạm Hoàng (2024): “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số lĩnh vực kiến trúc, quy hoạch đô thị” – Tạp chí Xây dựng, online ngày 12/02/2024, link: https://tapchixaydung.vn/ung-dung-tri-tue-nhan-tao-trong-chuyen-doi-so-linh-vuc-kien-truc-quy-hoach-do-thi-20201224000021972.html
6. H. Zheng (2020), Form finding and evaluating through machine learning, Architectural Intelligence, Springer, pp. 207-217.
7. Hao Zheng (2025), A diffusion-based machine learning method for 3D architectural form-finding, Frontiers of Architectural Research, ISSN 2095-2635.
8. Lu, Y.; Wu, W.; Geng, X.; Liu, Y.; Zheng, H.; Hou, M. (2022), Multi-Objective Optimization of Building Environmental Performance: An Integrated Parametric Design Method Based on Machine Learning Approaches, Energies 2022, 15, 7031.
9. Trần Công Danh, Lê Thị Hồng Na (2024): “Ứng dụng mô phỏng hiệu quả năng lượng nhằm nâng cao các giải pháp thiết kế bền vững trong đào tạo ngành kiến trúc” – Tạp chí Kiến trúc Hội KTS Việt Nam, Số 9/2024.
10. Vũ Đức Hoàng (2022): “Ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) trong đào tạo kiến trúc sư ở Việt Nam” – Kỷ yếu Hội thảo Gặp gỡ mùa thu 2021.
11. Hui Gao, Donglin Wang, Xiaoxu Du, Zhongwei Zhao (2024), An LCA-BIM integrated model for carbon-emission calculation of prefabricated buildings, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 203, 114775.
12. Ali Shehadeh, Odey Alshboul, Madhar M. Taamneh, Aiman Q. Jaradat, Ahmad H. Alomari, Mai Arar (2024), Advanced integration of BIM and VR in the built environment: Enhancing sustainability and resilience in urban development, Heliyon, Volume 11, Issue 4, e42558.
13. Ngô Minh Vũ (2024): “Tác động của trí tuệ nhân tạo (AI) tới đào tạo và hành nghề thiết kế nội thất” – Tạp chí Kiến trúc Hội KTS Việt Nam, số 1-2024.