Sinh viên cần tư duy bài bản, không chỉ chạy theo trào lưu

Ngày 23/12/2025, tại tỉnh Bắc Ninh, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) phối hợp với Sở Công Thương Bắc Ninh và Trường Cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh tổ chức chương trình tập huấn thương mại điện tử dành cho sinh viên. Chương trình hướng tới mục tiêu nâng cao kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực thương mại điện tử trong bối cảnh kinh tế số đang tăng tốc mạnh mẽ.

Nội dung tập huấn tập trung vào ba nhóm năng lực đang tác động trực tiếp đến cách học, cách làm và khả năng tìm kiếm việc làm của sinh viên hiện nay, bao gồm ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong phát triển thương hiệu và hỗ trợ kinh doanh trên nền tảng số; thiết kế hình ảnh, video và âm thanh phục vụ truyền thông; cùng với sáng tạo nội dung ngắn và triển khai tiếp thị liên kết trên nền tảng TikTok.

Tham dự chương trình có đại diện lãnh đạo Sở Công Thương Bắc Ninh, Ban Giám hiệu Trường Cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh, đội ngũ giảng viên, cùng đông đảo sinh viên các khóa K14, K15. Sự tham gia của cơ quan quản lý, cơ sở đào tạo và người học đã tạo nên không gian trao đổi đa chiều, gắn đào tạo với yêu cầu thực tiễn của thị trường thương mại điện tử.

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Văn Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương Bắc Ninh, nhấn mạnh định hướng gắn hoạt động đào tạo với thực tiễn chuyển đổi số tại địa phương. Theo ông, sinh viên hiện nay có nhiều lợi thế về khả năng tiếp cận công nghệ và sự linh hoạt trong học hỏi, nhưng vẫn gặp không ít khó khăn khi bước vào môi trường kinh doanh số.

Ông Phương cho rằng những vướng mắc phổ biến của sinh viên nằm ở việc thiếu phương pháp triển khai thực tế. Từ xây dựng thương hiệu cá nhân hoặc nhóm bán hàng trên nền tảng số, sản xuất nội dung ngắn gắn với mục tiêu chuyển đổi, đến tổ chức quy trình vận hành gian hàng và đo lường hiệu quả, nhiều sinh viên vẫn làm theo cảm tính, thiếu hệ thống. Việc chạy theo trào lưu, sử dụng nhiều công cụ nhưng không có quy trình rõ ràng khiến hiệu quả thiếu ổn định và khó duy trì lâu dài.

Từ thực tế đó, ông Nguyễn Văn Phương khẳng định việc Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số phối hợp tổ chức chương trình tập huấn tại Trường Cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh là cần thiết, giúp sinh viên tiếp cận các nội dung chuyên sâu về ứng dụng AI, sản xuất nội dung số và triển khai thương mại điện tử theo hướng bài bản, thực chất.

Chia sẻ tại chương trình, ông Cao Quí Long, chuyên gia đến từ Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, cho biết thương mại điện tử hiện nay không còn đơn thuần là một kênh bán hàng bổ sung, mà đã trở thành một mô hình kinh doanh mang tính chiến lược. Vì vậy, đào tạo cho sinh viên cần tập trung vào những năng lực mà thị trường đang cần, như AI, nội dung số đa phương tiện và nội dung ngắn gắn với chuyển đổi.

Theo ông Long, sinh viên đang đứng trước một “thời điểm vàng” của kinh tế số, nhưng cơ hội chỉ thực sự đến khi người học chuyển được từ hứng thú với công cụ sang năng lực triển khai đúng và bền vững. Một nhầm lẫn phổ biến hiện nay là coi AI như giải pháp có thể làm thay mọi thứ. Trên thực tế, giá trị của AI nằm ở việc người dùng biết đặt yêu cầu phù hợp và kiểm soát chất lượng đầu ra.

Trong khuôn khổ tập huấn, các chuyên gia đã hướng dẫn sinh viên cách ứng dụng AI như một trợ lý trong học tập và nghiên cứu thương mại điện tử, từ xác định đề tài, xây dựng dàn ý, sàng lọc thông tin đến biên tập và trình bày nội dung theo chuẩn học thuật. Sinh viên cũng được giới thiệu cách xây dựng trợ lý AI cá nhân nhằm hỗ trợ phân tích thị trường, mô hình kinh doanh, hành trình khách hàng và kế hoạch triển khai dự án thương mại điện tử.

Bên cạnh đó, nội dung tập huấn còn đi sâu vào vận hành gian hàng trên sàn thương mại điện tử, gắn với thiết kế hình ảnh, video và lập kế hoạch nội dung có hỗ trợ bởi AI. Theo ông Cao Quí Long, biết dùng công cụ mới chỉ là bước đầu; quan trọng hơn là tư duy bán hàng có hệ thống. Việc xây dựng cấu trúc sản phẩm rõ ràng, phân nhóm theo mục tiêu thu hút khách, giữ chân khách và tối ưu doanh thu là nền tảng để triển khai nội dung và đo lường hiệu quả một cách bền vững.

Ở góc độ nội dung ngắn và tiếp thị liên kết, bà Trần Quỳnh Trang, chuyên gia từ Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số, cho biết xu hướng “mua sắm kết hợp giải trí” đang ngày càng rõ nét, đặc biệt trên nền tảng TikTok. Theo bà, nội dung ngắn không còn là yếu tố phụ, mà trở thành điểm chạm quan trọng để tạo niềm tin và kích hoạt hành vi mua sắm, nhất là với nhóm người tiêu dùng trẻ.

Bà Trang cũng chia sẻ về sự phát triển nhanh chóng của các công cụ hỗ trợ sản xuất nội dung số, đặc biệt là các giải pháp dựng và chỉnh sửa video tích hợp trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh điều quan trọng không phải là sử dụng càng nhiều công cụ càng tốt, mà là biết lựa chọn công cụ phù hợp, xây dựng quy trình làm việc rõ ràng và đo lường hiệu quả để tối ưu theo thời gian.

Kết thúc chương trình, đại diện các bên thống nhất rằng giá trị cốt lõi của hoạt động tập huấn không nằm ở việc giúp sinh viên biết thêm công cụ mới, mà ở việc hình thành tư duy triển khai bài bản. Khi người học biết đặt mục tiêu, tổ chức quy trình, đo lường hiệu quả và kiểm soát rủi ro, cơ hội từ kinh tế số mới thực sự trở thành nền tảng cho phát triển nghề nghiệp lâu dài.

VT